سرعت تحویل کالاهای هوایی عمدتاً به سه عامل اصلی بستگی دارد: آمادگی زیرساختار (که حدود 64٪ از تمام تاخیرها را به خود اختصاص میدهد)، رعایت برنامههای حملکنندگان و تغییرات تقاضا در فصول مختلف. خدمات اکسپرس وعدههای زمانی بسیار کوتاهمدت را میدهند و مرسولات فوری را معمولاً در عرض 24 تا 48 ساعت تحویل میدهند. بار هوایی استاندارد مدت زمان بیشتری را میطلبد، حدود 3 تا 7 روز، چون بارها باید ابتدا گروهبندی شوند. در آینده، پیشبینی میشود که صنعت بار هوایی جهانی از سال 2023 تا 2027 به طور متوسط سالانه حدود 4.3٪ رشد کند. این رشد به معنای اهمیت بیشتر این عوامل خواهد بود، بهویژه برای صنایعی که زمان در آنها نقش بسزایی دارد، مانند حمل داروها یا قطعات خودرو.
پردازش کالا در بندرهای اصلی آسیا و اروپا در سال 2023 حدود 18 درصد بیشتر از قبل از شیوع ویروس کووید طول کشید. با توجه به مراکز اصلی لجستیک آفریقا، مطالعات اخیر از سال 2024 نشان میدهند که تقریباً یک سوم از تمامی پروازهای باری برنامهریزی شده دچار تاخیرهای زمینی بیش از چهار ساعت میشوند. مشکلات اصلی در این زمینه عبارتند از: تاسیسات قدیمی نگهداری کالاهای سرمازده و متکا بودن به مدارک کاغذی به جای سیستمهای دیجیتال. شرایط در دورههای پر شلوغی بدتر میشود. تنها در ماه دسامبر سال گذشته، شرکتهای حمل و نقل بار تلاش کردند 23 درصد کالای بیشتری را نسبت به فضای موجود در کمپارتمانهای مسافری در زیر کابین هواپیماها بارگذاری کنند. این موضوع سردرد جدیای برای مدیران لجستیک در پی داشت که سعی داشتند همه چیز را بدون وقفه نگه دارند.
شرکتهای برجسته لجستیک بهطور فزایندهای به الگوریتمهای یادگیری ماشینی روی میآورند که در زمان واقعی حدود 15 عامل مختلف را برای یافتن مسیرهای بهینه دنبال میکنند. پیشبینیهای هواشناسی نقش مهمی در این مسئله دارند، بهویژه آنهایی که در بازه 72 ساعتی دقت دارند. قیمتهای سوخت بهطور مداوم نوسان دارند، بنابراین این سیستمها تغییرات آنها را نیز پایش میکنند. همچنین بررسی میکنند که آیا در فرودگاههای جایگزین اسلات باز وجود دارد یا خیر و اینکه آیا تسویه گمرکی قبلاً انجام شده است. تمام این پردازشهای دادهای تفاوت واقعی ایجاد میکنند. بهطور میانگین، هواپیماها 37 درصد کمتر از مسیرهای برنامهریزی شده منحرف میشوند. و این موضوع به مزایای محیطی قابلمشاهدهای نیز ترجمه میشود - انتشار دیاکسید کربن بهطور متوسط حدود 12 درصد در هر تن-کیلومتر کاهش مییابد. چیز قابل توجه این است که تمام این بهبودها بدون اینکه به برنامههای تحویل آسیبی وارد شود و برنامهها همچنان بهخوبی کنترل شوند، رخ میدهند.
گزارش اخیر سازمان گمرک جهانی در سال 2023 میلادی نشان داد که تقریباً ۴ مورد از هر ۱۰ محموله هوایی با تاخیرهای گمرکی مواجه میشوند که معمولاً ۱۲ ساعت تا تقریباً دو روز کامل به زمان تحویل اضافه میکند. انجمن بینالمللی حمل و نقل هوایی سال گذشته تاکید کرد که این تاخیرها باعث افزایش هزینههای انبارداری به میزان ۱۵ تا ۲۰ درصد برای شرکتهایی که منتظر کالاهای خود هستند، میشود. بیشترین عامل ایجاد کننده این مشکلات، اشکالات در مدارک است. در حدود شش مورد از هر ده بار، اشتباهاتی مانند کد HS اشتباه یا گم شدن مدارک مربوط به منشا رخ میدهد. این موضوع سردرد بزرگی برای کسب و کارهایی است که به زمانهای تحویل باریک متکل هستند، به خصوص کسانی که محصولات تازه یا الکترونیکهای گرانقیمت را حمل میکنند و زمان در آنها بسیار حیاتی است.
برای کمینه کردن تاخیرها، شرکتهای پیشروی حمل و نقل سه راهکار اثباتشده را اجرا میکنند: ارسال مدارک دیجیتالی 72 ساعت قبل از رسیدن، استفاده از پلتفرمهای بلاکچین برای تأیید امن و در زمان واقعی بین طرفین و همکاری با کارگزاران مجوزداری که نرخ ترخیص اولیه 98 درصدی را در راهروهای پرتردد مانند اتحادیه اروپا-آسهآن به دست میآورند.
سی و سه درصد از ارائهدهندگان خدمات لجستیک گزارش دادهاند که هزینههای انطباق 18 تا 25 درصدی به دلیل بازرسیهای تکراری در حملونقلهای چندجانبه (بررسی جهانی تجارت، 2023) افزایش یافته است. هرچند که توافقهای هوشمند مسیرها، زمان انتظار در مرزها را در برنامههای آزمایشی 40 درصد کاهش دادهاند، اما میزان پذیرش آن نامناسب است — بهویژه در آفریقا و آمریکای جنوبی.
اینترنت اشیا امروزه یک عامل تغییرآفرین برای عملیات بار هوایی شده است. طبق گزارش سال گذشته Logistics Tech Review، مشکلات تحویل در مقایسه با روشهای قدیمی ردیابی به میزان حدود ۳۴٪ کاهش یافته است. این سنسورهای کوچک درجا همواره اطلاعاتی درباره محل بستهها، دمایی که تجربه میکنند و همچنین سطح رطوبت ارسال میکنند. این جریان مداوم دادهها به تیمهای لجستیک اجازه میدهد قبل از بروز مشکل و در حالی که محموله هنوز در سراسر قارهها در حرکت است، اقدام کنند. شرکتهای هواپیمایی که این سیستمهای هوشمند را پذیرفتهاند، مشکلات دستهبندی خود را به میزان تقریباً ۳۰٪ کاهش دادهاند، بخاطر همان هشدارهای اولیه از طریق اطلاعیههای نگهداری پیشگویانه.
هنگامی که سنسورهای اینترنت اشیا (IoT) با فناوری بلاکچین ترکیب شوند، سوابقی تولید میکنند که قابل تغییر نیستند و دقیقاً نشان میدهند که در هر ایستگاه در مسیر، چه اتفاقی برای کالا میافتد. این ترکیب چند مشکل بزرگ در حمل و نقل امروزی را حل میکند. اول از همه، از اسناد جعلی جلوگیری میکند، چون همه چیز در دفاتر غیرمتمرکز ثبت میشود و هیچکس نمیتواند دستکاری کند. و دوم، اطمینان از رعایت مقررات توسط شرکتها را فراهم میکند، چون دما به صورت خودکار در طول حمل و نقل ثبت میشود، که این موضوع در حمل داروها بسیار مهم است. بهبودهای واقعی را در بندرگاههای بینالمللی دیدهایم که قبلاً مقامات گمرکی ساعات زیادی را صرف بازرسی دستی اسناد میکردند. اکنون با سیستمهای تأیید دیجیتالی، زمان پردازش در چند ترمینال کانتینری بزرگ در سراسر جهان ۴۰ درصد کاهش یافته است.
اگرچه بیشتر فرودگاههای بینالمللی بزرگ پیشرفتهای قابل توجهی داشتهاند، حدود شصت درصد از فرودگاههای کوچکتر منطقهای هنوز از سیستمهای قدیمی دهه 90 استفاده میکنند. تفاوت بین این تأسیسات مشکلات واقعی برای بستههایی ایجاد میکند که به صورت دیجیتال ردیابی میشوند اما سپس در فرودگاههای قدیمی به صورت دستی مدیریت میگردند. ما شاهد مواردی بودهایم که بخاطر این عدم تطابق، کالا بین دوازده تا چهل و هشت ساعت اضافی در فرودگاه تأخیر ایجاد کرده است. اکثر پروژههای امروزی در زمینه مدرنسازی، تمرکز خود را بر روی ادغام APIها به عنوان راهی برای اتصال ردیابی دیجیتال با فرآیندهای دستی سنتی قرار دادهاند. این رویکرد امکان میدهد تا فرودگاهها عملیات خود را به صورت تدریجی بهروز کنند، به جای اینکه مجبور باشند همه چیز را یکجا و به طور کامل بازسازی کنند که هم گران تمام میشد و هم به عملیات روزانه آنها آسیب میزد.
نحوه تأثیر نیروهای بزرگ اقتصادی و جریانات تجاری در حال تغییر بر میزان فضایی که شرکتهای هواپیمایی برای کالا در نظر میگیرند و هزینههای آنها، کاملاً روشن است. وقتی اقتصاد کند میشود، کارخانهها کالای کمتری تولید میکنند و مردم کمتر خرج میکنند، در نتیجه حمل کالا نیز به همان اندازه نیاز نیست. برای مثال در سال 2020 که تجارت جهانی دچار ضربه شد، بر اساس دادههای IATA از سال گذشته، شرکتهای هواپیمایی در واقع حدود 15 درصد کمتر از معمول کالا را جابجا کردند. از سوی دیگر، وقتی صنایع در مناطق در حال توسعه به سرعت رشد میکنند، شاهد افزایشهای غیرمنتظره در تقاضا هستیم. به همین تازگی در جنوب شرقی آسیا نگاه کنید که صادرات کالاهای الکترونیکی در سال 2023 تنها نسبت به سال قبل، 22 درصد افزایش یافت. مشکل زمانی پیش میآید که بخشهای مختلف جهان از یک مسیر اقتصادی پیروی نکنند. برخی از قطبهای بزرگ تولید آسیا با کاهش صادرات مواجه بودهاند و این امر منجر به ایجاد یک الگوی تقاضای گسسته در سطح مناطق مختلف شده که مدیریت یک شبکه حمل و نقل جهانی کارآمد را بسیار دشوار میکند.
صعود تجارت الکترونیک باعث تغییر در میزان کالاهایی که از طریق هوا منتقل میشوند شده است. ما حدود 25 درصد از کل فروش خردهفروشی در سطح جهانی را در سال 2027 به خریدهای آنلاین اختصاص میدهیم. افرادی که کالاهای خود را از سایر کشورها خریداری میکنند، بستههایشان را سریعتر از گذشته میخواهند، تقریباً 30 درصد سریعتر از قبل از همهگیری کووید-19. به همین دلیل بسیاری از فروشگاهها به جای کشتی، از هواپیما برای حمل کالا استفاده میکنند، هرچند که هزینه بیشتری دارد. بزرگترین تغییرها در صنایعی مانند داروسازی رخ داده است. به عنوان مثال، در مورد داروهای بیولوژیکی گرانقیمت که نیاز به دسترسی ویژه دارند، تقریباً همه آنها (حدود 85 درصد) از طریق هوا منتقل میشوند زیرا کنترل دمای دقیق در حین حمل و نقل الزامی است. در واقع این موضوع منطقی است، چون هیچکس نمیخواهد داروی نجاتدهندهاش در حین سفر کندن با کشتی از بین برود.
شرکتهای هوشمند لجستیک اکنون از تحلیلهای پیشبینیکننده استفاده میکنند که چیزهایی مانند شاخص تولیدی ترکیبی (PMI)، اعتماد مصرفکنندگان در سطح منطقهای و نوسانات قیمت سوخت هواپیما را مورد بررسی قرار میدهند. طبق تحقیقات انجامشده توسط شرکت مککینزی در سال 2023، شرکتهایی که واقعاً به این معیارها توجه میکنند، در مقایسه با شرکتهایی که تنها پس از بروز مشکلات واکنش نشان میدهند، هزینههای حمل و نقل هوایی خود را حدود 18 درصد کاهش دادهاند. اکثر رهبران صنعت امروزه بهصورت زنده ظرفیت کالایی خود را تنظیم میکنند. برخی از بهترین بازیگران این حوزه هر هفته تا 40 درصد از فضای حمل و نقل هوایی در دسترس خود را بسته به تقاضای بازار در هر لحظه تغییر میدهند. این انعطافپذیری تفاوت بزرگی در مدیریت نیازهای غیرقابل پیشبینی حمل و نقل ایجاد میکند.
آمادگی زیرساختی، رعایت برنامههای حملونقل توسط شرکتهای هواپیمایی و فصلی بودن تقاضا، عوامل کلیدی موثر در زمان گذر بار هوایی هستند.
تاخیرهای در روند ترخیص گمرکی میتواند 12 ساعت تا تقریباً دو روز کامل به زمان تحویل اضافه کند و به شدت بر کسبوکارهایی که با زمانبندی تنگ فکر میکنند تأثیر بگذارد.
فناوریهایی مانند اینترنت اشیا (IoT)، بلاکچین و الگوریتمهای یادگیری ماشین در بهبود بهرهوری فرآیندهای بهینهسازی مسیر، ردیابی و گمرک کمک میکنند.
رشد تجارت الکترونیک منجر به افزایش تقاضا برای تحویلهای سریعتر شده است و این امر باعث انتقال بار از دریا به هوایی شده است، هرچند هزینههای بیشتری داشته باشد.
خدمات بار هوایی اکسپرس زمان تحویل کوتاهتری (24 تا 48 ساعت) با هزینههای بالاتر فراهم میکند، در حالی که خدمات استاندارد زمان بیشتری (3 تا 7 روز) میبرند و از نظر هزینه مقرونبهصرفهتر هستند.
