×
DDP oznacza Dostarczone z Opłaconymi Cłami (Delivered Duty Paid), co jest jednym z międzynarodowych warunków handlowych określonych przez ICC, zgodnie z którym sprzedawca przejmuje praktycznie wszystko. W przypadku transakcji na warunkach DDP, sprzedawca ponosi każde ryzyko i koszt związane z dostarczeniem towarów do miejsca wskazanego przez kupującego. Obejmuje to pokrycie kosztów transportu, załatwienie ubezpieczenia, obsługę dokumentów eksportowych i importowych, a także opłacenie wszelkich należnych cłam i podatków. Dla kupującego taki układ oznacza otrzymanie towarów bez obawy przed nieoczekiwanymi opłatami lub problemami z celnymi. Ze względu na te wszystkie obowiązki, DDP należy do najbardziej wymagających Incoterms ze strony sprzedawcy, ale oferuje rzeczywistą wygodę dla strony zakupowej.
DDP znajduje się na drugim końcu skali w porównaniu z takimi opcjami jak DAP (Dostarczone na miejsce), gdzie nabywca zajmuje się całym dokumentem celnym i opłatami, czy EXW (Z fabryki), gdzie nabywca właściwie zajmuje się wszystkim – od odbioru towaru w zakładzie po organizację transportu. To, co odróżnia DDP, to fakt, że sprzedawca musi zająć się wszystkimi sprawami celnymi i zapłacić wszelkie podatki wymagane przez prawo. Taka umowa daje nabywcy spokój ducha, ponieważ dokładnie wie, ile wyniosą jego całkowite koszty po przybyciu towaru. Istnieje jednak haczyk dla sprzedawców niezaznajomionych z lokalnymi przepisami w różnych krajach. Muszą oni zmagać się z rzeczywistymi problemami, takimi jak nieoczekiwane opłaty i skomplikowana dokumentacja, które mogą zjadać zyski lub nawet prowadzić do strat, jeśli coś pójdzie nie tak.
W przypadku działania na warunkach DDP sprzedawcy ponoszą dość dużą odpowiedzialność. Muszą zająć się całym procesem transportu od drzwi do drzwi, aż po załatwienie niezbędnych licencji eksportowych i importowych. Deklaracje celne również są obowiązkowe, a ponadto muszą obliczyć i uiścić wszystkie cła i podatki importowe, zanim w końcu zorganizują faktyczną dostawę. Zgodnie z raportem 2024 International Trade Compliance Benchmarks, poprawne działanie na warunkach DDP wymaga od sprzedawców aktualności ich gwarancji importowych oraz przestrzegania wszystkich przepisów obowiązujących w kraju docelowym. Kupujący mają znacznie mniej powodów do niepokoju. Ich główne zadania obejmują dostarczanie dokładnych informacji dotyczących dostawy, zorganizowanie procesu rozładunku po przybyciu towarów oraz sprawdzenie, czy wszystko dotarło bez uszkodzeń. Choć taki wyraźny podział ról może znacznie ułatwić międzynarodowe zakupy, to jednak nakłada znaczny nacisk na sprzedawców, by posiadali sprawne systemy logistyczne oraz głęboką wiedzę na temat wymogów zgodności w różnych rynkach.
Wielu sprzedawców nie zdaje sobie sprawy, jak duże ryzyko niesie sprzedaż na warunkach DDP, ponieważ ponoszą wszelkie koszty – od ceł importowych po podatki lokalne i koszty przewozu. Istnieje wiele ukrytych pułapek finansowych, które mogą zaskoczyć eksporterów. Kursy wymiany walut mogą gwałtownie fluktuować, magazyny naliczają dodatkowe opłaty, gdy towary czekają na celnym, a przewoźnicy czasem nakładają niespodziewane opłaty za obsługę deklarowanych obowiązków celnych. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w zeszłym roku, niemal siedem na dziesięć dostaw DDP kosztowało od 12% do 15% więcej niż pierwotna wycena. Większość tych dodatkowych wydatków wynika z utrudniających końcowe opłaty za dostawę oraz konieczności załatwienia odpowiednich zabezpieczeń celnych. Problem zwykle występuje dlatego, że firmy nie śledzą ciągle zmieniających się taryf celnych ani sezonowych korekt celnych w krajach, do których są wysyłane ich produkty.
Nieprawidłowy kod HS dla produktów wysyłanych na warunkach DDP może powodować poważne problemy. Służby celne mogą przeprowadzić kontrolę przesyłki, nałożyć kary lub nawet całkowicie zatrzymać towary. Zgodnie z danymi U.S. Customs and Border Protection, błędy klasyfikacji spowodowały w 2023 roku dopłatę ponad dwóch miliardów trzystu milionów dolarów w dodatkowych cełach. Przesyłki DDP są narażone na większe ryzyko, ponieważ wielu sprzedawców po prostu nie ma wystarczającej wiedzy na temat wymagań poszczególnych krajów dotyczących importu towarów. Innym problemem jest zaniżanie wartości towarów poprzez deklarowanie ich po niższej cenie niż rzeczywista, w celu obniżenia wysokości ceł. Gdy służby celne wykryją takie różnice za pomocą swoich systemów automatycznych, wszyscy uczestnicy ponoszą konsekwencje w postaci kar oraz uszczerbku dla wizerunku na rynku.
Około 38 procent przesyłek DDP opóźnia się z powodu problemów z dokumentacją. Mowa o brakujących certyfikatach pochodzenia, błędnych danych na fakturach handlowych lub niekompletnych formularzach bezpieczeństwa dla importu. Często spotyka się to u firm wysyłających towary między różnymi krajami, które nie mają odpowiednich systemów zapewniających zgodność z przepisami. Małe i średnie przedsiębiorstwa szczególnie mają z tym problemy, ponieważ większość z nich nie zatrudnia stałych pracowników zajmujących się handlem międzynarodowym. Gdy celnia zatrzymuje przesyłki w celu poprawienia dokumentów, zwykle trwa to około 3–7 dni roboczych. To powoduje duże kłopoty w łańcuchu dostaw i generuje koszty magazynowania podczas oczekiwania. I pamiętaj: zgodnie z regułami DDP wszystkie dodatkowe koszty ponosi sprzedawca.
Wiele osób myli się, co do przesyłek typu DDP, sądząc, że skoro sprzedają coś z zagranicy, automatycznie stają się prawnym importerem. Ale tu pojawia się utrudnienie. Zgodnie z przepisami USA, rzeczywisty importer musi mieć powiązania z Stanami Zjednoczonymi, np. poprzez miejsce zamieszkania lub obecność biznesową. Co więc dzieje się, gdy zagrzani sprzedawcy o tym zapomną? Potrzebują kogoś lokalnego, kto może wykonać te obowiązki – zazwyczaj licencjonowanego maklera celnego lub innego przedstawiciela krajowego działającego w ich imieniu. Wiele osób całkowicie pomija ten krok. A co się dzieje? Jeśli wystąpi problem na celnii, osoba otrzymująca przesyłkę zostaje obarczona całą odpowiedzialnością prawną, niezależnie od warunków umowy między kupującym a sprzedającym.
W przypadku handlu na warunkach DDP sprzedawcy muszą przestrzegać tzw. standardu "rozsądnego starania", ustalonego przez amerykańskie Służby Celne i Ochrony Granic (CBP). Oznacza to w praktyce, że muszą poprawnie sklasyfikować towary, prawidłowo oszacować ich wartość oraz zadeklarować ich pochodzenie. Jeśli firmy nie będą przestrzegać tych zasad, mogą zostać ukarane grzywnami sięgającymi całkowitej wartości przesłanego towaru. Zgodnie z opinią specjalistów ds. zgodności handlowej, około 30 procent wszystkich kar celnym wiąże się z błędami w wycenie lub nieprawidłową klasyfikacją przy importach DDP, jak podano w raporcie Trade Risk Analysis z 2023 roku. I oto ważna kwestia: nawet jeśli istnieją umowy oferujące pewien stopień ochrony, osoba lub firma wskazana jako Importer of Record ponosi prawną odpowiedzialność za udowodnienie, że podjęto odpowiednie kroki zapewniające zgodność z przepisami dotyczącymi importu.
W większości konfiguracji DDP sprzedawca zazwyczaj pełni rolę Importera Rejestrowanego (IOR), jednak amerykańskie przepisy mogą obarczać odpowiedzialnością kupującego, jeśli sprzedawca nie wyznaczy odpowiedniej osoby w kraju do obsługi importu. Osoba wyznaczona jako IOR musi zająć się wszystkimi aspektami wprowadzania towarów do USA, począwszy od prawidłowego opłacenia ceł, przez zapewnienie zgodności dokumentów z faktycznie przesyłanym ładunkiem, aż po przestrzeganie wszystkich przepisów dotyczących bezpieczeństwa produktów. Ponieważ Customs and Border Protection wymaga, aby IOR był z siedzibą w USA, zagraniczne firmy muszą oficjalnie wyznaczyć zarejestrowanego pośrednika celnego na tę rolę. Jeśli pominiętą ten krok, kto zostaje obarczony odpowiedzialnością? Otóż, kupujący zostaje automatycznie uznany za domyślnego IOR.
Gdy sprzedawcy nie prowadzą działalności w Stanach Zjednoczonych lub po prostu zapominają o swoich obowiązkach IOR, nabywcy często stają się domyślnie IOR. Agencja CBP nie zawaha się pociągnąć odbiorcę do odpowiedzialności za pomocą różnych kar, wysokich grzywien, a nawet przejęcia towaru, jeśli oficjalny IOR nie poradzi sobie z problemami związanymi z przestrzeganiem przepisów. Sytuacja staje się szczególnie skomplikowana dla nabywców, którzy angażują się w dostarczanie informacji od dostawcy lub wypełniają części formularzy celnych, ponieważ wygląda to tak, jakby ponosili oni część odpowiedzialności. I właśnie tutaj czasem pojawia się niesprawiedliwość – nabywcy mogą zostać ukarani za błędy, za które w rzeczywistości nie ponoszą żadnej winy.
Aby zmniejszyć ryzyko, nabywcy powinni:
Dodatkowo wykorzystywanie technologii do śledzenia przesyłek w czasie rzeczywistym oraz monitorowania zgodności zwiększa przejrzystość statusu celnego i pomaga wykryć sygnały ostrzegawcze przed przybyciem towarów.
Przy analizie ryzyka związanego z dostawą warunkiem DDP firmy muszą najpierw sprawdzić, jakie cła, podatki i dodatkowe opłaty mogą zostać naliczone po dotarciu towarów do miejsca przeznaczenia. Dane liczbowe ujawniają tu również ciekawe informacje. Zgodnie z najnowszymi raportami handlowymi około 27 procent wszystkich przesyłek DDP kończy się wyższymi kosztami niż przewidywano, z powodu błędnego zaklasyfikowania towarów w ramach cłon lub sporu dotyczących ich wartości. Sprytne firmy planują z wyprzedzeniem różne scenariusze, w których wartości walut zmieniają się niespodziewanie, nowe cła wprowadzane są w trybie natychmiastowym lub nagle pojawiają się kary antydumpingowe ze strony rządów zagranicznych. Te czynniki rzeczywiście wpływają na to, ile pieniędzy trafia ostatecznie do zysku netto, gdy produkty dotrą do miejsca przeznaczenia.
Solidna ramy oceny ryzyka odgrywają kluczową rolę przy prawidłowym zarządzaniu DDP. Dobre ramy zazwyczaj obejmują standardowe listy kontrolne, które pomagają ocenić rzeczywistą zdolność dostawców, zrozumieć przepisy obowiązujące w miejscu docelowym oraz wykryć potencjalne problemy w łańcuchu dostaw. Takie systemy muszą radzić sobie zarówno z kwestiami opartymi na liczbach, takimi jak ustalanie limitów wahań kosztów, jak i z bardziej ogólnymi aspektami, takimi jak możliwość zakłóceń politycznych czy pojawienie się niespodziewanych nowych przepisów. Firmy, które regularnie przeprowadzają testy wytrzymałościowe na podstawie rzeczywistych sytuacji z własnego doświadczenia, zazwyczaj wykrywają luki w swojej obronie długo zanim problemy te przekształcą się w kosztowne kłopoty w przyszłości.
Wprowadzenie jasnych warunków w umowach rzeczywiście pomaga zmniejszyć ryzyko związane z DDP. Umowa powinna wyraźnie określić, kto zajmuje się formalnościami celnymi, kto płaci cła i składa wymagane dokumenty. Rozsądnym rozwiązaniem jest uwzględnienie rozdziałów dotyczących sytuacji, w których koszty niespodziewanie wzrastają, kto ponosi odpowiedzialność za ewentualne kary oraz jak rozwiązywać spory, gdy do nich dojdzie. Gdy obie strony widzą dokładnie, ile muszą zapłacić i jakie dokumenty są wymagane, zmniejsza się ryzyko niespodzianek w przyszłości. Taka przejrzystość chroni obie strony przed nieoczekiwanymi rachunkami i problemami z przepisami prawnymi w dalszym etapie.
Nowoczesne narzędzia technologiczne umożliwiają teraz monitorowanie zgodności w trakcie wykonywania operacji wysyłki DDP oraz kontrolowanie kosztów na bieżąco. Inteligentne systemy automatycznie wykrywają potencjalne problemy regulacyjne, wyliczają należne cła i pozwalają firmom na dokładne śledzenie lokalizacji przesyłek w każdej chwili. Raporty branżowe wskazują, że przedsiębiorstwa stosujące te cyfrowe rozwiązania skracają opóźnienia celnego o około 40 procent w porównaniu z tradycyjnymi metodami opartymi na papierowej dokumentacji. Dodatkowo, te platformy przechowują cały wymagany papierowy ślad i tworzą szczegółowe rejestry, dzięki czemu firmy nie muszą się spieszyć, gdy pojawiają się audytorzy lub gdy trzeba później sprawdzić historię zgodności.
Mała firma produkcyjna importująca sprzęt przemysłowy uniknęła wysokiej kary w wysokości 50 tys. dolarów, ponieważ wykryła błąd w dokumentach jeszcze przed przejściem przez celną kontrolę. Ich ostatnia przesyłka o wartości około 250 tys. dolarów została zatrzymana na granicy, ponieważ opisy na fakturze handlowej nie zgadzały się z tymi podanymi w liście ładunkowym. Po dokładniejszym sprawdzeniu zespół ds. logistyki odkrył rozbieżne kody systemu harmonizowanego we wszystkich dokumentach — sytuacja, która zgodnie z surowszymi przepisami celnych z 2024 roku mogła łatwo skończyć się nałożeniem grzywny. Problem rozwiązano poprzez wprowadzenie systemu potrójnej kontroli, w którym faktura jest porównywana zarówno z listą pakową, jak i z listem ładunkowym. Większość firm napotykających podobne problemy musi czekać od dwóch do trzech tygodni na ich rozwiązanie, dlatego uniknięcie takich opóźnień miało ogromne znaczenie dla ich działalności.
Chociaż warunki DDP mają przenosić większość ryzyk na stronę sprzedawcy, wielu nabywców nadal ponosi ciężar, gdy pojawiają się problemy celne. Zgodnie z raportem z 2024 roku dotyczącego zgodności handlowej, aż siedmioro spośród dziesięciu nabywców zostało zmuszonych do pokrycia części rachunku w sporach związanych z DDP, szczególnie w przypadku, gdy ich dostawcy nie mieli działalności prawnej w kraju, do którego towary były importowane. Urzędy celne zazwyczaj kierują się do osoby widniejącej w dokumentach jako importer, która najczęściej jest nabywcą. Same dobre sformułowania w umowie nie chronią przed taką odpowiedzialnością. Badanie wykazało, że firmy, które nie wprowadziły odpowiednich systemów zarządzania ryzykiem DDP, wydawały o prawie połowę więcej pieniędzy na rozwiązywanie problemów zgodności w porównaniu do firm, które wcześniej zaplanowały i wdrożyły odpowiednie podejście do zarządzania ryzykiem, zanim problemy się pojawiły.
DDP oznacza Dostarczone z Opłaconymi Cłynami. Na warunkach DDP sprzedawca ponosi wszystkie ryzyka i koszty związane z dostarczeniem towarów do miejsca przeznaczenia kupującego, w tym transport, ubezpieczenie, dokumenty eksportowe i importowe oraz opłatę należnych cł i podatków.
Główna różnica polega na tym, że przy warunkach DDP sprzedawca zajmuje się całym postępowaniem celnym i opłaca podatki. W przeciwieństwie do tego, warunki takie jak DAP (Dostarczone na Miejsce) i EXW (Ex Works) wymagają od kupującego samodzielnego załatwienia różnych etapów, w tym dokumentów importowych i opłacenia cła.
Sprzedawcy organizują transport od drzwi do drzwi oraz opłacają wszystkie cła i podatki, podczas gdy kupujący dostarczają informacje dotyczące dostawy, organizują wyładunek oraz sprawdzają towar pod kątem uszkodzeń po przybyciu.
Do najczęstszych ryzyk należą ukryte koszty wynikające z wahań walutowych i niespodziewanych opłat, błędne zaklasyfikowanie taryfowe, błędy dokumentacyjne prowadzące do opóźnień oraz nieporozumienia dotyczące obowiązków importera będącego wpisany jako importer of record.
Wykorzystywanie technologii do monitorowania zgodności w czasie rzeczywistym i śledzenia kosztów oraz wprowadzanie jasnych zabezpieczeń umownych i przejrzystości w umowach może zmniejszyć ryzyka związane z DDP.
