
De IMDG Code is eigenlijk het handboek voor het verschepen van gevaarlijke stoffen over de oceaan. Het beschrijft wat er moet worden gedaan op het gebied van correct verpakken, duidelijke etikettering en alle benodigde papieren voordat gevaarlijke goederen haven verlaten. Ondersteund door de SOLAS-regelgeving en actueel gehouden door de IMO, helpen deze regels rampen op zee te voorkomen waarbij chemicaliën kunnen lekken of tijdens transport in brand kunnen vliegen. De code wordt ongeveer om de twee jaar herzien om gelijke tred te houden met nieuwe bedreigingen waarmee we te maken krijgen. Denk aan lithiumbatterijen: hun aanwezigheid in scheepscargo is alleen al tussen 2020 en 2023 met ongeveer 22 procent gestegen. Dat soort groeipatroon betekent dat regelgevers continu veiligheidsprotocollen moeten bijwerken om daadwerkelijk mee te lopen met de realiteit, in plaats van erachteraan te hobbelen.
Gevaarlijke stoffen zijn onderverdeeld in negen gevaarklassen, waaronder explosieven, ontvlambare gassen en corrosieve stoffen. De IMDG-code is afgestemd op de modelvoorschriften van de VN, waardoor eenduidige verzending van gevaarlijke goederen protocollen in 179 landen mogelijk worden. Bijvoorbeeld: klasse 3 ontvlambare vloeistoffen vereisen gespecialiseerde, door de VN goedgekeurde verpakkingen die getest zijn op drukweerstand en lekkagepreventie.
Deel 1 beschrijft operationele eisen voor verzenders:
Volume 2 bevat een lijst van gevaarlijke goederen (LGG) met 3.000 inzendingen, waarin de vervoersvoorwaarden voor elke stof worden gespecificeerd. Uitzonderingen omvatten vrijstellingen voor beperkte hoeveelheden bij kleine hoeveelheden laagrisicomaterialen zoals parfums (UN1266) en aerosolcosmetica (UN1950). Deze uitzonderingen kunnen de nalevingskosten voor gekwalificeerde zendingen met tot wel 40% verlagen, terwijl de veiligheidsnormen gehandhaafd blijven.

De veiligheid van luchttransport krijgt een grote impuls van de Dangerous Goods Regulations van de International Air Transport Association, algemeen bekend als DGR. Deze richtlijnen werken hand in hand met de ICAO Technical Instructions en worden elk jaar bijgewerkt. Ze behandelen belangrijke aspecten zoals de scheiding van verschillende soorten cargo, het waarborgen van de integriteit van verpakkingen tijdens het transport en de juiste documentatie-eisen over elf verschillende gevarencategorieën heen. Een blik op recente gegevens uit 2023 toont iets interessants: na de introductie door IATA van verplichte dubbele verpakking voor alle zendingen met batterijen, was er een daling van ongeveer 32% in incidenten met lithiumbatterijen op vluchten. Voor iedereen die goederen per lucht vervoert, is het behalen van een certificaat via een door IATA goedgekeurd opleidingsprogramma tegenwoordig een essentieel onderdeel van het bedrijfsproces geworden. Bovendien stelt elk vliegtuigmaatschappij eigen specifieke regels, dus afzenders moeten precies weten wat hun specifieke luchtvrachtdienstverlener verwacht wat betreft het vervoer van gevaarlijke stoffen.
Regelgeving voor wegtransport valt onder de bevoegdheid van de Pipeline and Hazardous Materials Safety Administration binnen het Amerikaanse Ministerie van Transport, specifiek geregeld door 49 CFR Part 172. De nieuwste versie van de Lithium Battery Guide 2024 heeft diverse wijzigingen aangebracht in de manier waarop lithium-ionceltesten moeten worden uitgevoerd. Deze updates sluiten beter aan bij de internationale normen zoals vastgesteld in de UN Model Regulations, iets waar marktspelers al geruime tijd om hebben gevraagd. Een blik op de handhavingscijfers van PHMSA van vorig jaar laat een interessante trend zien: er zijn meer dan zes miljoen dollar aan boetes uitgedeeld omdat bedrijven de gevaren bij hun vrachtwagentransporten onvoldoende hadden gecommuniceerd. Deze financiële impact benadrukt hoe serieus naleving van voorschriften eigenlijk is wanneer het gaat om het veilig vervoeren van gevaarlijke goederen over staatsgrenzen heen.
Ruim 95% van de landen baseert nu haar regels voor het vervoer van gevaarlijke stoffen op de UN Modelvoorschriften, waardoor een basisniveau van consistentie over alle vervoerswijzen heen wordt gewaarborgd. Belangrijke afstemmingsinitiatieven zijn:
Er blijven verschillen bestaan in uitzonderingsschalen; IATA staat bijvoorbeeld 30% minder ontvlambare vloeistof per pakket toe dan IMDG voor luchtvervoer.
Internationale normen zoals de IMDG Code verbieden wereldwijd explosieven, ontvlambare lijmen en onder druk staande aerosolen in commerciële zendingen. Grote vervoerders beperken:
Volgens het Commissierapport gevaarlijke stoffen 2024 betreft 34% van de afgewezen zendingen gevaarlijke goederen onaangegeven ontvlambare vloeistoffen of beperkte chemicaliën. Deze verboden zijn geldig voor lucht-, zeevervoer en wegvervoer overeenkomstig de IATA- en IMDG-regelgeving.
Stoffen die gemakkelijk vlam vatten, zoals aceton en propaan, hebben speciale stabilisatiebehandelingen nodig en verpakking die is goedgekeurd door de Verenigde Naties, omdat ze tijdens het vervoer kunnen verdampen. De nieuwste wijzigingen in de Gevaarlijke Stoffen Voorschriften van de IATA vereisen vanaf 2025 betere drukontlastsystemen voor gaszendingen die commercieel worden vervoerd per lucht. Waarom? Kijk naar de cijfers: ongeveer één op de vijf incidenten met gevaarlijke stoffen in de luchtvaart gebeurde doordat de containers het gas niet goed vasthielden. Experts uit de industrie pleiten al jaren voor deze verbeteringen, vooral sinds meerdere hooggeprofileerde ongelukken hebben aangetoond hoe gevaarlijk een onjuiste afsluiting kan zijn bij het vervoer van vluchtige materialen op grote hoogte.
In 2023 vond een noodlanding plaats toen onaangegeven cosmetische aërosolen lekten in de lading, wat brandalarmen activeerde. Onderzoekers constateerden dat de zending niet was voorzien van de vereiste gevaarlijke stof-etiketten klasse 2 en veiligheidsinformatiebladen. Dit incident van 740.000 dollar (Ponemon 2023) benadrukt waarom vervoerders nu dubbele verificatie eisen voor alle zendingen met onder druk staande containers.
Grote vervoerders handhaven verschillende beleidsregels voor het verzenden van gevaarlijke stoffen om te voldoen aan regionale voorschriften en operationele eisen. Het begrijpen van deze verschillen zorgt voor naleving en voorkomt afwijzing van zendingen.
UPS vereist dat verzenders zijn nalevingsprogramma voor gevaarlijke materialen voltooien voordat artikelen zoals ontvlambare vloeistoffen of corrosieve stoffen worden vervoerd. Het goedkeuringsproces omvat verificatie van op UN-gecertificeerde verpakkingen en etiketten voor gevarencommunicatie. UPS verbiedt besmettelijke stoffen en industriële vuurwerkartikelen strikt op alle service-niveaus.
De United States Postal Service hanteert de strengste beperkingen en verbiedt internationale zendingen van alle gevaarlijke materialen volgens het Postal Operations Manual §621. Binnenlandse uitzonderingen gelden voor beperkte hoeveelheden toiletartikelen en niet-ontvlambare aërosolen, die ORM-D-etikettering vereisen en uitsluitend per wegtransport mogen worden vervoerd.
DHL verwerkt internationaal conform shipments volgens de IMDG Code-standaarden voor zeevervoer en IATA-richtlijnen voor luchtvracht. De vervoerder staat klasse 3 ontvlambare vloeistoffen en divisie 2.2 niet-ontvlambare gassen toe, mits met juiste UN-certificering. Alle zendingen van gevaarlijke goederen via DHL vereisen voorafgaande melding en meertalige gevareninformatie.